Arazi Ölçümü ; Arazi üzerindeki eğimleri (kotları), bir koordinat sistemine dayalı belirleme ve ölçme işlemidir. Haritacılar, Dünya’nın yüzey özelliklerini tanımlayan ölçümler, veriler ve haritalar üretmek için belirli cihazları ve dijital teknolojiyi kullanırlar. Bu inşaat mühendisliği ve inşaat projeleri için de çok önemlidir .
Haritacılar, arazi alanlarının planlanmasında ve tasarlanmasında, yolların, kamu hizmetlerinin ve çevre düzenlemelerinin nihai inşasına kadar, arazi geliştirilmesinde önemli bir rol oynarlar.
Kalkınma ve planlama açısından ya da inşaat amaçlı olarak en uygun arazi kullanımını belirlemek için ön saha değerlendirmeleri yapılır. Bu çalışma sadece büyük ölçekli kurumsal projeler için değil, aynı zamanda özellikle bölge üzerindeki yapılaşmanın büyük olduğu kentsel alanlarda inşaat projeleri için de yararlıdır.
Arazi kullanımı ile ilgili ölçümler ve çalışmalar, bölgesel alanlardan, özel proje alanlarına kadar çeşitli ölçeklerde yapılabilir. Çoğu durumda, doğal kaynakların yerini ve kullanımını belirlemek ve belirli bir olay veya faaliyetten kaynaklanan çevre kirliliğinin boyutunu belirlemek, veya topoğrafik kotlu ölçümler yapmak için bölgedeki özel veya kurumlara çalışmalar yapılabilir.
Bir ön saha çalışması, bir bölge ve çevresi hakkında bilgi edinmek için önemli bir araçtır. Çevresel bir bakış açısıyla yapılan değerlendirmeler, bölgenin insan sağlığına ve yakın çevreye yönelik herhangi bir tehdit oluşturup oluşturmadığını analiz eder. Arazi ölçümleri ülkemizde kısıtlı alanda kullanılmaktadır. Arazi ölçümlerinden kasıt sadece total station ile yapılan çalışmalar değildir.
Hava fotoğrafları, uzaktan algılama görüntüleri, yeraltı araştırmaları, coğrafi etütler ve yerinde yapılan testler de bunlara dahildir. İlgili veriler elde edildikten sonra, proje karar verme sürecinde yetkili kurumlar veya özel proje firmaları tarafından detaylı incelenir.